Dag 34. Medical project en MOPH (14 aug)

Een dag zonder kinderen, maar vol met oude mensen vandaag en leuk dat het was! Vanmorgen vertrok ik met Gary en Janet naar het Maramba Old People’s Home (MOPH). Dit is het enigste bejaardentehuis in de omgeving van Livingstone, moet je nagaan. Wij hebben er in Nederland zelfs in dorpen al snel een stuk of drie. Eén keer per week bezoeken we dit bejaardentehuis en checken we een aantal van de bewoners hun vitals (temperatuur en bloeddruk), vragen we hun klachten uit en schrijven verwijsbriefjes voor ze. Verder kletsen we wat met ze over hun achtergrond, waar ze vandaan komen, hoe ze hier terecht zijn gekomen, etc. Een beetje persoonlijke aandacht dus.
Achter een hek staan een aantal gebouwtjes waarin kamers en badkamers zijn gemaakt. Er zijn grote kamers waar meer mensen op liggen tot hele kleine hokjes waar net één persoon languit in past. Er is behoorlijk wat ruimte omheen en er is een soort overdekte woonkamer aanwezig met een lange eettafel, stoelen en zelfs een tv. De mensen krijgen hier drie keer per dag te eten. Het is wel niet het beste voedsel, vaak alleen nshima, maar het is in ieder geval meer dan waar de meeste mensen het mee moeten doen. In totaal wonen er zo’n 43 ouderen, de leeftijden verschillen erg van in de 70 tot in de 90. Er zijn een aantal nette rolstoelen, wat looprekjes en wat zelf in elkaar geflanste rolstoelen. Verder zitten de mensen veel op de grond, waren hier en daar mensen wat aan het vegen (kreeg er al rugpijn van door er naar te kijken) of liepen/schuifelden ze wat rond. Op het eerste gezicht viel het me nog mee. Het zijn allemaal stenen huisjes, al zijn sommige wel schrikbarend klein en niet schoon natuurlijk. Maar dat ben ik inmiddels aardig gewend, en het stonk er in ieder geval niet ofzo. Onze eerste patiënt was de 93 jarige Sam. Hij loopt al 2 jaar met een gebroken heup. De breuk is te moeilijk en zijn leeftijd te hoog voor een operatie. Hij geeft tussen de 7 en 8 aan op een pijnschaal van 1 tot 10. Behoorlijk hoog dus en bij doorvragen bleek hij eigenlijk niks tegen de pijn te krijgen. Dat gaan wij proberen te regelen. Mary was de volgende, in 2010 heeft zij een hersenbloeding gehad en daarbij is ze rechtzijdig ‘verlamd’ geraakt. Zij is de vrouw in de zelf geknutselde rolstoel (zie foto). Ze kan haar rechter arm en been wel een klein beetje gebruiken na veel oefeningen. Verder had ze een erg hoge bloeddruk waarvoor we medicijnen proberen te regelen. Ze kwam uit een dorpje en na haar hersenbloeding is ze hier terecht ze komen. Ze is blij dat ze hier zit; er wordt voor haar gezorgd en gekookt en haar zus Sofia en broer Tom wonen hier ook. Onze volgende patiënt was haar 73 jarige zus Sofia. Zij had pijn in haar benen, maar dit is waarschijnlijk een bijwerking van medicijnen die ze gebruikt. Verder had ze last van haar ogen. In juli is ze erg ziek geweest, ze had heel veel water in haar lichaam/maag. Dat is operatief verwijderd/gedraineerd en als advies kreeg ze om niet meer dan 1 cup water per dag te drinken. Ze voelt zich nu een heel stuk beter, maar we vroegen of ze niet erg dorstig was gedurende de dag. Ja, dat was ze wel, ze dronk daarom steeds kleine beetjes. We hebben geadviseerd om bij het volgende ziekenhuisbezoek eind deze maand te kijken of ze andere medicijnen kan krijgen en of ze mag proberen wat meer te drinken. De 92 jarige Bonface was daarna aan de beurt. Hij had pijn bij het urineren. We hebben hem dan ook meteen een verwijsbrief voor de kliniek gegeven. Tijdens het praatje vertelde hij dat hij vorige jaar van zijn vrouw (die hier ook woont) gescheiden is. Bijzonder op die leeftijd. Albius was een blinde man die van muziek en dansen houdt. Hij wacht al een aantal weken op een afspreek met een oogspecialist, volgende week kan hij eindelijk terecht. Het mooie tijdens onze aanwezigheid was dat hij op het begin in elkaar gedoken zat en niet naar ons ‘keek’. Maar hoe meer we vroegen en onze interesse lieten blijken hoe meer hij opklaarde en ging vertellen. Prachtig om te zien. Simon was een vrij nieuwe bewoner. In mei heeft een taxi hem aangereden waarbij hij een beenwond (rond de enkel) en een gebroken been heeft opgelopen. Dit gips zat er nog steeds omheen, van voet tot knie, alleen bij de wond zat geen gips maar een verband. Gary heeft dit verschoond, want er zaten veel vliegen bij, en ik kon daarbij wat assisteren. Onze eerste echte ‘behandeling’ dus, het zag er daarna veel netter en schoner uit en Simon was er erg blij mee. Onze laatste patiënt van de ochtend was Patrick, ook wel bekend onder de naam ‘Sweet Poteto’. Een erg grappige man die wel van een biertje en sigaretje houdt (welke hij maakt van oude kranten). Hij woont al sinds 2006 in dit huis, is een echte praatjesmaker en dol op vrouwen, hihi. Hij heeft een hekel aan in bad/onder de douche gaan. Niet zo verwonderlijk dan ook dat zijn klachten vooral een jeukende huid zijn. Zijn crème was op, dus hebben wij hiervoor een nieuw briefje kunnen uitschrijven. Veel meer dan de vitals opmeten en wat kletsen konden we niet doen.
Het was weer een hele interessante, bijzondere ervaring vanmorgen. Ik ben echt dankbaar dat ik dit heb mogen meemaken en beleven en dat we op zo’n ochtend toch voor, al is het dan maar 7 mensen, een lichtpuntje kunnen zijn en iets kunnen betekenen. Op dit moment geeft het medische project me meer voldoening en plezier dan het teaching project, al kun je het eigenlijk ook niet vergelijken natuurlijk.

Na de lunch was het inpakken geblazen: memory, bingo, papier en potloden, een voetbal en mijn laptop met Zambiaanse muziek. Een aantal mensen hadden ’s ochtends gezegd van dansen en muziek te houden, dus beloofde ik wat mee te nemen. Naast Elly, Frances, Maria, Anne en mij zelf, gingen er nog vier anderen mee om de verblijven van het MOPH aan de buitenkant van een nieuwe laag verf te voorzien. Dit is ook één van onze projecten en het knapt er enorm van op. Wij hebben de hele middag met een groepje bewoners memory gespeeld, we lazen boeken/keken plaatjes met een aantal mannen, en er werd overgegooid met de bal. De potloden en het papier worden meestal maar door één vrouw gebruikt, zo ook vandaag. Haar naam is Joyce en ze is blind, maar ze is dol op tekenen! Geef haar wat potloden en papier en ze is zo een uur bezig. Echt animo voor dansen was er toch niet, maar een achtergrondmuziekje is ook prima. Aan het eind nog een ‘gevecht’ tussen Patrick en één van de andere mannen, er ging iets niet goed met de bal. Het ging er aardig aan toe en Benny (onze begeleider) moest er echt tussen springen en ze uit elkaar trekken. Zo zie je maar weer, mensen op leeftijd…ook niet altijd schatjes.
Ik was vandaag echt gesloopt, beetje zoals ik me de eerste twee weken ook vaak voelde. Niet zo gek, want het medische project is helemaal nieuw en vraagt enorm veel energie. Na een snel handwasje, want morgen hebben we tot 20.00 geen water, heb ik dan ook lekker een uurtje op bed gelegen met mijn e-reader (erg veel plezier van). Na een bord chili con carne en een warme douche was het weer tijd voor mijn blog en werd ik nog verblijd met een telefoontje van Oma Dien. Ga vandaag maar een keer echt op tijd naar bed, veel anderen gaan nog uit naar Fesbar. Ik moet echt even een beetje bijtanken, want vannacht droomde ik steeds dat ik tijdens het behandelen van patiënten in slaap viel, dus probeerde ik steeds wakker te worden, erg vreemd.

Morgen staat er ‘s ochtends Home Based Care op het programma, in de buurt genaamd Libuyu. Ik ben heel benieuwd, het wordt mijn eerste Home Based Care (dinsdag niet meegerekend). ’s Middags sta ik ingedeeld voor ALC*nieuw, dit staat voor Adult Literacy Club. Twee weken geleden heb ik de oude groep gedaan wat me goed is bevallen. Dit keer dus de nieuwe groep die wat meer georganiseerd is door middel van een lesprogramma etc.